Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Z artykułu dowiesz się między innymi: Jak udzielić pierwszej pomocy w zadławieniu niemowlaka? Czym jest zadławienie? Czym jest zakrztuszenie? Czym jest zachłyśnięcie? Jakie są objawy zadławienia u dzieci? Co to jest niedrożność dróg oddechowych? Jak pomóc dziecku, które się dusi? Najczęstsze przyczyny zadławienia u dzieci. Jak pomóc dziecku, które nie oddycha? Jak pomóc niemowlakowi, kiedy nie oddycha? 

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Kiedy niemowlę się zadławi.

Każdy z Nas rodziców i opiekunów dzieci, wiele razy w życiu spotka lub spotkało się z zakrztuszeniem lub zadławieniem u naszych pociech. Ba! Nawet i nam wiele razy zdarzyło się zakrztusić, kiedy spożywaliśmy posiłek lub zachłysnąć, kiedy piliśmy napoje. O pierwszej pomocy w zadławieniu u osoby dorosłej, różnicach pomiędzy zadławieniem a zachłyśnięciem i o przyczynach tego stanu – pisaliśmy już na naszym blogu w artykule jak udzielić pierwszej pomocy w zadławieniu? W dzisiejszym wpisie skupimy się na pierwszej pomocy w zadławieniu u niemowlaka, czyli dziecka w wieku do 12 m-ca życia (do roku życia).

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Częściowa i całkowita niedrożność dróg oddechowych u niemowlaka - prewencja to podstawa

Tak jak już wielokrotnie pisaliśmy i wielokrotnie opowiadaliśmy na naszych szkoleniach prewencja to podstawa, zgodnie z maksymą „lepiej zapobiegać niż …” Statystyka jest nieubłagana i wskazuje na to, że do sytuacji związanych z nidrożnością dróg oddechowych u dzieci dochodzi najczęściej w domu, kiedy znajdują się one pod opieką rodziców czy opiekunów. Dbając o bezpieczeństwo naszych pociech i minimalizując możliwość połknięcia przedmiotów – gwarantujemy sobie po prostu uniknięcie sytuacji takich jak całkowita niedrożność dróg oddechowych spowodowana ciałem obcym. Szczególnie pilnujmy najmłodsze dzieci, które biorą do ust wszystko, co znajduje się w ich zasięgu. Zatem ograniczmy maluchom dostęp do przedmiotów, które mogą być przyczyną niedrożności dróg oddechowych. Nie zawsze jednak dzieci da się upilnować.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Kurs z pierwszej pomocy Wrocław. Szkolenie z pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

Każdy mały obiekt, który ląduje w ustach dziecka stanowi niebezpieczeństwo i może doprowadzić do niedrożności dróg oddechowych. Opracowanie własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy Wrocław, kurs pierwszej pomocy Wrocław

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka

Trzyletni chłopiec został przywieziony na oddział ratunkowy przez rodziców z podejrzeniem połknięcia ciała obcego. Matka pacjenta stwierdziła, że prawdopodobnie połknął żeton. W domu u pacjenta wystąpił krótki epizod zadławienia, po którym wystąpiło uporczywe ślinienie i wymioty. Rodzice zaprzeczyli trudnościom w oddychaniu lub bólom brzucha. Podczas badania parametry życiowe pacjenta były prawidłowe. Jego drogi oddechowe były jednak drożne, bez stridoru, a badanie jamy ustnej i gardła nie wykazało nieprawidłowości. Na zdjęciach rentgenowskich klatki piersiowej i szyi uwidoczniono radiocieniujące ciało obce w proksymalnej części przełyku, przy wejściu do klatki piersiowej. Ciało obce wyglądało na metaliczne, z widocznymi koncentrycznymi pierścieniami przypominającymi monetę. Źródło: https://jetem.org/peds_esophageal_fb/. Opracowanie własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy Wrocław, kurs pierwszej pomocy Wrocław

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Rodzic i opiekun jest zawsze PIERWSZYM ratownikiem dziecka

Objawy zadławienia pojawiają się nagle, na początku zawsze jest to kaszel. Jeżeli Twoje dzieckokaszle oznacza to, że jego organizm się broni. Kaszel to naturalny mechanizm obronny organizmu, który sam próbuje pozbyć się ciała obcego. Mówimy wtedy o częściowej niedrożności dróg oddechowych. Jeżeli dziecko kaszle i do tego płacze, obserwuj je i nie podejmuj żadnych interwencji, między innymi nie poklepuj malucha po plecach – w tym przypadku nie przyniesie to żadnego efektu, wręcz odwrotnie. Dziecko próbuje nabrać powietrza, a My jako rodzice uderzając między łopatki utrudniamy mu to działanie. Reasumując płacz i kaszel lub sam kaszel to naturalny i dobry objaw oznaczający oddech u malucha. Pamiętaj! stale monitoruj dziecko podczas kaszlu. Tak aby być gotowym na działanie w przypadku, kiedy częściowa niedrożność dróg oddechowych przerodzi się (nie zawsze) w całkowitą niedrożność dróg oddechowych.

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Kiedy niemowlak milknie, całkowita niedrożności dróg oddechowych

Kiedy kaszel staje się cichy, dziecko próbuje nabrać powietrza, męczy się, czerwienieje, ma zaślinione i zasinione usta, ma wyraźny problem z oddychaniem – musisz natychmiast zacząć działać. Masz do czynienia z całkowitą niedrożnością dróg oddechowych. Na start ułóż dziecko na boku i zobacz w jamie ustnej czy widoczne są jakieś przedmioty. Jeżeli tak – spróbuj wygarnąć je palcem. Robisz to tylko w przypadku widocznych i łatwo dostępnych ciał obcych! Nigdy nie poszukujesz ciał obcych na ślepo, ponieważ grozi to pogorszeniem sytuacji i wepchnięciem ich jeszcze głębiej w drogi oddechowe. To również ten moment kiedy organizujemy sobie pomoc prosząc świadka zdarzenia o wezwanie Zespołu Ratownictwa Medycznego lub sami dzwonimy pod nr. 999.

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Głową w dół, pomoże nam grawitacja - udzielmy pierwszej pomocy

W kolejnym etapie obracamy niemowlaka na brzuch, opierając niemowlaka na swoim przedramieniu i o swoje udo lub uda. Pozycja „głową w dół” jest startową do pierwszych działań ratunkowych. Najlepiej, kiedy będziemy siedzieć lub klęczeć z z niemowlakiem w tej pozycji, będzie nam znacznie łatwiej utrzymać dziecko, ponieważ niespełna roczne dziecko potrafi ważyć około 10 kg i utrzymanie go na jednej ręce dla będzie uciążliwe. W tej pozycji głowę dziecka stabilizujesz trzymając palcami (wskazującym i kciukiem) za kąty żuchwy a nasza dłoń znajduje się w okolicy górnej części klatki piersiowej. Zwróć uwagę, aby nie trzymać dziecka za szyję. Podsumowując mamy ułożone dziecko na przedramieniu głową skierowane w dół pod kątem, mam ustabilizowaną żuchwę i dostęp do przestrzeni pomiędzy łopatkami dziecka, w któe zaraz będziemy dynamicznie uderzać.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka szkolenie z pierwszej pomocy Wrocław kurs pierwsza pomoc dla rodziców we Wrocławiu

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Głową w dół, pomoże nam grawitacja. Przestrzeń międzyłopatkowa – to w to miejsce będziemy pięciokrotnie uderzać aby pomóc dziecku. Źródło: materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy pediatrycznej, kurs pierwszej pomocy dla rodziców Wrocław, kurs pierwszej pomocy dzieciom

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Uderzenia pomiędzy łopatki, niedrożność dróg oddechowych

Mając odwrócone i pochylone do dołu dziecko, które leży stabilnie oparte na twoim przedramieniu i/lub kolanie/udach uderzasz 5 razy w okolicę międzyłopatkową. Uderzasz nadgarstkiem dłoni, dłoń możesz ukształtować w tzw. „łódkę”. Uderzenia mają na celu zwiększenie ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej i „wyrzucenie” ciała obcego na zewnątrz dróg oddechowych. Staraj się dobrać odpowiednio siłę uderzeń – nie za mocno, ale też nie delikatnie, ponieważ nie przyniesie to efektu. Uderzaj po prostu stanowczo i energicznie – nie obawiaj się, pamiętaj, że ratujesz dziecko.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Kurs z pierwszej pomocy Wrocław. Szkolenie z pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Pięciokrotne uderzenie w przestrzeń międzyłopatkową. Źródło: materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy pediatrycznej, kurs pierwszej pomocy dla rodziców Wrocław, kurs pierwszej pomocy dzieciom

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Kurs z pierwszej pomocy Wrocław. Szkolenie z pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Pięciokrotne uderzenie w przestrzeń międzyłopatkową. Uderzaj stanowczo, pamiętaj ratujesz dziecko. Źródło: materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy pediatrycznej, kurs pierwszej pomocy dla rodziców Wrocław, kurs pierwszej pomocy dzieciom

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Uciśnięcia klatki piersiowej niemowlaka, niedrożność dróg oddechowych

Kiedy uderzenia w okolicę międzyłopatkową nie przynoszą efektu, ciało obce nie zostaje wyewakuowane, przechodzisz do kolejnego etapu – uciśnięć klatki piersiowej niemowlaka. Zasada jest ta sama – dziecko musi być pochylone ku dołowi, ale odwrócone twarzą do ciebie. Odwracasz zatem malucha stabilizując je za pomocą drugiej ręki i trzymając za potylicę. Kiedy dziecko leży na wznak pochylone głową w dół wyznaczasz środek klatki piersiowej malucha. Jest to mniej więcej dolna połowa mostka. Zwróć uwagę czy nie uciskasz miękkich okolic nadbrzusza. Dwoma palcami wykonujesz 5 energicznych uciśnięć. Cel jest taki sam jak przy uderzeniach w okolicę międzyłopatkową – generowanie ciśnienia zwrotnego w klatce piersiowej, które będzie przesuwać ciało obce ku górze.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Kurs z pierwszej pomocy Wrocław. Szkolenie z pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka. Pięciokrotne uciśnięcie środka klatki piersiowej niemowlaka. Źródło: materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy pediatrycznej, kurs pierwszej pomocy dla rodziców Wrocław, kurs pierwszej pomocy dzieciom

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Algorytm postępowania w niedrożności dróg oddechowych u niemowlaka - 5 uderzeń i 5 uciśnięć ...

Naprzemienne uderzenia w okolicę międzyłopatkową oraz uciśnięcia klatki piersiowej wykonujesz do skutku, czyli do czasu, kiedy ciało obce zostanie wypchnięte na zewnątrz. Jeżeli nie przynosi to efektu, dziecko traci przytomność, robi się sine, wiotkie, nie reaguje i nie oddycha – przechodzisz do resuscytacji krążeniowo oddechowej w algorytmie 5:30:2 … RKO poprzedzasz oceną oddechu metodą ABC. W przypadku starszych dzieci postępowanie w zadławieniu jest takie samo jak u osób dorosłych tj. 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową i 5 uciśnięć nadbrzusza, o czym pisaliśmy już we wpisie jak udzielić pierwszej pomocy w zadławieniu?

Pierwsza pomoc w zadławieniu niemowlaka, algorytm postępowania

„NIEDROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH SPOWODOWANA CIAŁEM OBCYM U DZIECKA” Wytyczne ERC w tłumaczeniu PRC – 2021, inforgrafiki. Źródło: https://www.prc.krakow.pl/wp-content/uploads/2025/03/Zabiegi-resuscytacyjne-u-dzieci-Infografiki.pdf. Opracowanie własne GOTOWI DO RATOWANIA, www.gotowidoratowania.pl – szkolenie z pierwszej pomocy pediatrycznej, kurs pierwszej pomocy dla rodziców Wrocław, kurs pierwszej pomocy dzieciom

Pierwsza pomoc w zadławieniu u niemowlaka

Zachowaj spokój

Mimo, że sytuacja jest niezwykle trudna i stresująca dla każdego rodzica czy opiekuna dziecka, musisz zachować spokój. Nie oszukujmy się, jest to trudne, szczególnie w obliczu, kiedy pomagasz własnemu dziecku. Zminimalizujesz stres będąc przygotowanym na takie sytuacje, zatem ćwicz pierwszą pomoc regularnie, będziesz wiedział/ła co robić w takiej sytuacji i jak się zachować. Kurs pierwszej pomocy pediatrycznej to must-have dla każdego rodzica i opiekuna dziecka. Wybieraj się regularnie na kurs pierwszej pomocy dzieciom, w miarę jak twoje dziecko rośnie będą zmieniać się też sposoby udzielania mu pierwszej pomocy.

Z ratowniczymi pozdrowieniami,
Zespół medyczny GOTOWI DO RATOWANIA

Źródła:

Aktualizacja wpisu: lipiec 2025
Pediatric Esophageal Foreign Body
Samer Assaf, MD* and Ryan Gibney, BS*
University of California, Irvine, Department of Emergency Medicine, Orange, CA
jetem.org/peds_esophageal_fb/
Wytyczne ERC/PRC 2021, rozdział „Pierwsza pomoc”, „Zabiegi resuscytacyjne u dzieci” rozdział 8, rozdział 10
prc.krakow.pl/wp-content/uploads/2025/03/Zabiegi-resuscytacyjne-u-dzieci.pdf,
prc.krakow.pl/wytyczne-resuscytacji-2021/pierwsza-pomoc-2

Napisane przez ludzi nie przez AI


Naszego ratowniczego bloga tworzymy z ogromną pasją i zaangażowaniem, wkładamy w nasze materiały dużo pracy starając się, by były one rzetelne i jak najwyższej jakości. Wszystkie treści, wpisy, artykuły, zdjęcia, grafiki, cała zawartość serwisu znajdującego się pod adresem www.gotowidoratowania.pl tworzone i pisane są w 100% przez zespół GOTOWI DO RATOWANIA. Nie wykorzystujemy zautomatyzowanych narzędzi (AI) do generowania zawartości serwisu.