Wpisz słowa lub zdania, które chcesz wyszukać, postaramy się je dla Ciebie odnaleźć.

Czego szukasz?

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Kurs z pierwszej pomocy Wrocław. Szkolenie z pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Co powinniśmy wozić w samochodzie?

Wyposażenie pojazdu, które ratuje życie i zdrowie. Co powinniśmy wozić w samochodzie?

Tylko w 2018 roku na polskich drogach doszło do ponad 31 tys. wypadków, w których zginęło 2 838 osób, a 37 tys. zostało rannych. Czy jako kierowcy jesteśmy gotowi na udzielanie (pierwszej) pomocy poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych? Czy jako świadkowie wypadku komunikacyjnego reagujemy odpowiednio, wiemy, jak zadbać o nasze własne bezpieczeństwo? Czy wiemy jak prawidłowo wezwać pomoc i zabezpieczyć odpowiednio miejsce zdarzenia zanim wyruszymy do pierwszo pomocowej akcji? Doświadczenie pokazuje, że nie.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Śmiertelny na trasie Wojmiany-Woryny w gminie Górowo Iławeckie. Kierowca volkswagena na prostym odcinku drogi zjechał na przeciwległy pas ruchu i uderzył w drzewo. Nie udało się go uratować. Źródło: gazetaolsztynska.pl. Zdjęcie: Materiały KWP w Olsztynie.

 

Mimo, że szkolenia z udzielania pierwszej pomocy są obowiązkowym elementem szkoleń przyszłych kierowców, czas jaki poświęca się na to przygotowanie jest zbyt mały. Dodatkowo, większość kierowców, mających od wielu lat prawo jazdy, ten właśnie element na kursie miała raz i już nigdy później nie odświeżała tej wiedzy. Przypominamy, że już po 6 miesiącach od szkolenia zapominamy podstaw działań pierwszo pomocowych, nie mówiąc już o zmieniających się cyklicznie wytycznych.

Zatem, osoby, które wiele lat temu ukończyły kurs na prawo jazdy i cyklicznie nie uczęszczają na szkolenia z pierwszej pomocy najzwyczajniej w świecie nie poradzą sobie w sytuacji wypadku komunikacyjnego. Do tego wszystkiego dochodzi kultura jazdy polskich kierowców oraz przestrzeganie przepisów ruchu drogowego, a z tym jest … źle.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Do tragicznego wypadku drogowego doszło w sobotę około 16.30 na autostradzie A-1 w Bytomiu w kierunku na Łódź. Ze wstępnych ustaleń wynika, że do wypadku doszło gdy kierowca samochodu osobowego Volkswagen wjechał na autostradę pod prąd i doprowadził do zderzenia z nadjeżdżającym TIR-em. Następnie samochód ciężarowy uderzył w bariery energochłonne i ekrany dźwiękochłonne stojące przy drodze. Źródło: bytomski.pl. 

 

Szkolenia z pierwszej pomocy w wypadkach komunikacyjnych to podstawa!

Aby skutecznie i w bezpieczny sposób udzielić pierwszej pomocy w wypadku komunikacyjnym, musimy wiedzieć jak to zrobić, posiąść niezbędną wiedzę jak i praktykę. Kurs pierwszej pomocy w wypadkach komunikacyjnych to podstawa i należy się na niego wybrać. Przynajmniej raz w roku odświeżyć wiedzę i przećwiczyć. Nawet najlepiej wyposażana samochodowa apteczka pierwszej pomocy, na nic się zda, jeżeli nie będziemy wiedzieć jak jej użyć.

Kierowca najeżdżający na wypadek komunikacyjny, musi spełnić odpowiednio wcześniej szereg czynność zanim w ogóle wyruszy do pierwszo pomocowej akcji. Odpowiednie oznakowanie i zabezpieczenie miejsca wypadku, odpowiednie wezwanie służb ratunkowych, odpowiednie ustawienie własnego pojazdu. To tylko niektóre z wymaganych wcześniej działań. Zastanówcie się i odpowiedzcie sobie z „ręką na sercu” czy wiedzieli byście co zrobić w sytuacji, kiedy najedziecie np. na karambol?

W niniejszej serii artykułów, krok po kroku opiszemy i pokażemy, jak należy postępować w miejscu zdarzenia drogowego, wypadku komunikacyjnego czy kolizji. Pamiętajcie jednak, że to tylko teoria, praktykę zdobądźcie wybierając się na kurs pierwszej pomocy w wypadkach komunikacyjnych.

Samochodowa apteczka pierwszej pomocy

To pierwsza rzecz, która przychodzi nam na myśl, kiedy myślimy w kategoriach udzielenia pierwszej pomocy w wypadku komunikacyjnym. Bez samochodowej apteczki pierwszej pomocy jesteśmy skazani praktycznie na niepowodzenie. Nie mając podstawowego wyposażenia, jakim jest apteczka pierwszej pomocy nasze działania będą utrudnione lub wręcz niemożliwe. Oczywiście możemy improwizować, ale gwarantujemy wam, że wypadek komunikacyjny to wiele rozległych problemów, z którymi musimy się zmierzyć jako kierowcy udzielający pierwszej pomocy. Mechanika wypadku komunikacyjnego „robi swoje”, a obrażenia z którymi będziemy mieli do czynienia są … „spore”.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Samochodowe apteczki pierwszej pomocy. Norma DIN 13164.

 

Samochodowa apteczka pierwszej pomocy to podstawowe wyposażenie! które musi znaleźć się w naszym samochodzie, podstawowe, ale na dzień dzisiejszy, niestety nie obowiązkowe w świetle polskich przepisów prawa! … i tu pojawia się pewien problem.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia mówi, że apteczka obowiązkowo powinna znajdować się jedynie w takich pojazdach jak: taksówka, autobus, samochód ciężarowy przewożący osoby, pojazd silnikowy przeznaczony do nauki jazdy i egzaminowania.

Z drugiej strony mamy przepisy np. art. 44 Prawa o ruchu drogowym nakazuje kierowcy uczestniczącemu w wypadku drogowym udzielenie pomocy osobom poszkodowanym, czy zapisy Kodeku Karnego przewidujące za brak udzielenia pomocy sankcje do 3 lat pozbawienia wolności. O czym pisaliśmy we wpisie pierwsza pomoc a prawo. Zatem, jak można skutecznie dokonać czynności pierwszo pomocowych bez posiadania np. apteczki samochodowej? Będzie to bardzo trudne! Dodatkowo, jeżeli wyjeździmy poza granicę kraju, może okazać się, że na naszej trasie posiadanie apteczki jest obowiązkowe – np. w krajach takich jak Niemcy, Austria, Czechy, czy Słowacja, które mają taki wymóg prawny.

Jaka apteczka do naszego samochodu?

Przede wszystkim odpowiednio wyposażona i zgodna z normami!

Z naszego doświadczenia, możemy powiedzieć, że wypadek komunikacyjny to „spory bałagan” i bardzo dużo działań do wykonania. Obrażenia u osób poszkodowanych w takich wypadkach to prawie zawsze obrażenia wielonarządowe – czyli wiele „problemów” do rozwiązania w krótkim czasie. Jednoczesne krwotoki, złamania, obrażenia zewnętrzne i wewnętrzne …. To wszystko należy przemnożyć razy ilość poszkodowanych osób. Co zatem znaczy, że apteczka samochodowa powinna być odpowiednio wyposażona? Na pewno nie może to być apteczka z popularnego serwisu aukcyjnego czy dyskontu spożywczego, za którą zapłaciliśmy maksymalnie 10 zł. Dlaczego? zobaczcie sami:

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Od lewej. Jedna z apteczek z popularnego serwisu aukcyjnego, sprzedawana jako apteczka samochodowa pierwszej pomocy. W skład apteczki wchodzi: bandaż elastyczny 6cm x 400 cm, bandaż elastyczny 8cm x 400 cm, kompres na rany, 5 cm x 5 cm, plaster z opatrunkiem 6 cm x 10 cm, plaster z opatrunkiem 2 szt. rękawice winylowe, 1 para, instrukcja udzielania pierwszej pomocy, 1 szt. Czy takie wyposażenie samochodowej apteczki pierwszej pomocy skutecznie zabezpieczy naszych poszkodowanych w wypadkach? Dla porównania, po prawej stronie apteczka zgodna z normą DIN 13164. Różnica widoczna jest gołym okiem.

 

Taka „apteczka” „zabezpieczy nas” jedynie podczas drobnego skaleczenia w domowych warunkach. Zupełnie nie nadaje się do … niczego! Czy dzięki tak wyposażonej samochodowej apteczce pierwszej pomocy, w skład której wchodzi plaster, gaza, bandaż, rękawiczki … będziemy w stanie pomóc poszkodowanym w wypadku widocznym na poniższym zdjęciu? Raczej nie.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Karambol na autostradzie A1 w kierunku Piotrkowa Trybunalskiego. Źródło: dziennik.pl. Zdjęcie: Polska Agencja Prasowa / Grzegorz Michałowski.

Apteczka samochodowa z wyposażeniem według normy DIN 13164

Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, na dzień dzisiejszy zgodnie z aktualnymi przepisami, apteczka nie należy do obowiązkowego wyposażenie naszego samochodu. Co prawda te przepisy mają się zmienić, na co bardzo liczymy, ale na te zmiany musimy jeszcze poczekać. Również skład samochodowej apteczki pierwszej pomocy nie jest na dzień dzisiejszy uregulowany w Polsce żadnymi zapisami. Dlatego na dzień dzisiejszy najlepszym dla nas jako kierowców rozwiązaniem, jest przyjęcie europejskich standardów normy DIN dla wkładów aptecznych. Jest to szczególnie ważne, jeżeli poruszamy się w krajach, gdzie takie normy obowiązują i apteczki zgodne z tymi normami są obowiązkowe w samochodzie.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Samochodowa apteczka pierwszej pomocy. DIN 13164. Źródło: www.gotowidoratowania.pl materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA – szkolenia z pierwszej pomocy, kursy pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

 

Normy DIN (13164;13167;13157) to normy określające składy poszczególnych apteczek. Nas jako kierowców interesuje najbardziej norma DIN 13164, która określa między innymi wyposażenie apteczek stosowanych w warunkach wypadku drogowego. Na rynku występuje również oznaczenie DIN 13164 PLUS (+) oznacza ono dodatkowe elementy dodane do podstawowego składu apteczki, najczęściej w postaci ustnika/chusty twarzowej do prowadzenie zastępczych oddechów ratowniczych podczas RKO czyli resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Skład apteczki samochodowej według DIN 13164 (+) zawierającej dodatkowo ustnik do prowadzenia zastępczych oddechów ratowniczych podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Jeden z bardziej popularnych wkładów aptecznych DIN 13164 dostępnych na rynku.

 

Skład apteczki samochodowej według normy DIN 13164 wygląda następująco:

Element wyposażenia Ilość (szt.) wymagana przez normę DIN
Przylepiec DIN 13019 – A (5m x 2,5 cm) 1
Plaster DIN 13019 – E (10 x 6 cm) 4
Opatrunek na opuszki palców 2
Opatrunek na palec (12 x 2 cm) 2
Plaster z opatrunkiem (1,9 x 7,2 cm) 2
Plaster z opatrunkiem (2,5 x 7,2 cm) 4
Opatrunek indywidualny DIN 13151 – K  (6 x 8 cm) 1
Opatrunek indywidualny DIN 13151 – M (8 x 10 cm) 2
Opatrunek indywidualny DIN 13151 – G  (10 x 12 cm) 1
Chusta opatrunkowa DIN 13152 – BR (40 x 60cm) 1
Chusta opatrunkowa DIN 13152 – A (60 x 80cm) 1
Kompres (10 x 10cm) 6
Koc ratunkowy 160 x 210 cm 1
Opaska elastyczna DIN 61634 – FB 6 (4m x 6cm) 2
Opaska elastyczna DIN 61634 – FB 8 (4m x 8cm) 3
Chusta trójkątna DIN 13168 – D 2
Nożyczki DIN 58279 – A (14,5 cm) 1
Rękawice jednorazowe EN 455 4
Chusteczka wilgotna do czyszczenia skóry 2
Instrukcja udzielania pierwszej pomocy 1
Spis zawartości 1

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Przykładowe wkłady apteczne DIN 13164.

 

Jedna apteczka, dwie apteczki, ile … ?

Im więcej tym lepiej. Ilość i skala obrażeń podczas wypadku komunikacyjnego, prawie zawsze wymaga zużycia sporej ilości materiałów opatrunkowych. Warto zatem w samochodzie mieć zwielokrotnioną ilość wkładów aptecznych zgodnych z normą DIN 13164. Dwie apteczki dostarczą nam większej ilości środków, którymi będziemy w stanie zabezpieczyć większą ilość potencjalnych poszkodowanych.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Odpowiednia ilość apteczek, zabezpieczy odpowiednio większą ilość poszkodowanych wypadkach komunikacyjnych. Źródło: www.gotowidoratowania.pl materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA – szkolenia z pierwszej pomocy, kursy pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

 

Co powinno znaleźć się w samochodowej apteczce, a czego powinno tam nie być?

O składzie apteczki zgodnej z normą DIN 13164 pisaliśmy powyżej (tabelka). I taki komplet powinien znajdować się właśnie w naszej apteczce. Należy również pamiętać, że wkłady apteczne i ich elementy posiadają datę ważności, którą musimy kontrolować, a środki po dacie ważności utylizować i wymieniać na nowe.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Należy zwracać szczególną uwagę na datę ważności poszczególnych elementów znajdujących się w gotowych apteczkach. Źródło: www.gotowidoratowania.pl materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA – szkolenia z pierwszej pomocy, kursy pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

 

Na pewno w naszych samochodowych apteczkach nie powinny znajdować się żadne leki. Leki, których używamy na co dzień podróżują z nami a nie w apteczce pierwszej pomocy. Apteczka to głównie zbiór środków opatrunkowych i przydatnego podczas ratowania zdrowia i życia dodatkowego sprzętu.

 

Aspiryna na zawal mięśnia sercowego, pierwsza pomoc w zawale serca

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. W samochodowej apteczce pierwszej pomocy nie ma miejsca na leki. Leki przechowujemy osobno, na swój własny użytek i nie udostępniamy ich osobom poszkodowanym.

 

Kupować gotowy zestaw czy skompletować samemu?

Najprościej zakupić gotowy zestaw zgodny z normą DIN 13164. Należy postawić na jakość takiej apteczki. Mówimy nie tylko o zewnętrznym opakowaniu, ale co najważniejsze o samym wkładzie aptecznym – ponieważ to właśnie najważniejsza rzecz. Należy unikać „chińskich” zamienników, najlepiej sprawdzą się elementy wyprodukowane w Polsce. Jest to gwarant jakości środków, które znajdują się w naszej apteczce. Niektóre z gotowych i dostępnych na runku apteczek samochodowych zostały wyposażone we wkłady apteczne zbudowane na bazie polskich produktów.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Wybrane i dostępne na rynku gotowe apteczki samochodowe zgodne z normą DIN 13164. 

 

Po zakupie, koniecznie taką apteczkę samochodową, odpakowujemy, otwieramy i zapoznajemy się z jej wyposażeniem. Jeżeli poznamy rozkład oraz wszystkie elementy znajdujące się w środku naszej samochodowej apteczki pierwszej pomocy, nie zostaniemy zaskoczeni w sytuacji, kiedy będziemy musieli jej użyć. Najgorszą z możliwych opcji jest zakup apteczki samochodowej i wrzucenie jej na tył samochodu, od tak dla świętego spokoju. Kiedy nadejdzie czas jej użycia, będziemy tracić cenny czas na jej rozpakowanie i poszukiwanie potrzebnych nam elementów.

Zakupioną apteczkę możemy uzupełnić o niezbędne lub dodatkowe środki we własnym zakresie lub zbudować takową od zera, według własnych potrzeb, a przede wszystkim umiejętności. Dobrą praktyką jest posiadanie jednego „gotowca” zgodnego z normą DIN 13164, oraz jednej indywidualnie skomponowanej od podstaw apteczki. Należy jednak pamiętać, że aby zbudować taki zestaw, musimy wcześniej posiąść niezbędną wiedzę i umiejętności, a tego dokonamy jedynie wybierając się na kurs pierwszej pomocy w wypadkach komunikacyjnych.

Własna apteczka zbudowana od podstaw

Jeżeli zdecydujemy się na skompletowanie takiego indywidualnego zestawu, musimy skupić się na 2 aspektach. Po pierwsze – to sama apteczka, jako „opakowanie”, po drugie – to sam wkład. Na rynku jest sporo dostępnych apteczek polskich producentów. Szczególnie polecamy produkty firmy Magnat Manufacturing, których używamy z powodzeniem od wielu lat.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Apteczki firmy Magnat Manufacturing. Od lewej: Torba R0 large, torba R0, apteczka samochodowa. Wszystkie torby idealnie nadają się do skonstruowania naszej samochodowej apteczki pierwszej pomocy. Źródło: magnat-manufacturing.pl

Jak skompletować wyposażenie i co powinno znaleźć się w środku?

Poniżej podajemy przykładowy podstawowy zestaw środków i sprzętu, który może znaleźć się w naszej samochodowej apteczce pierwszej pomocy, którą budujemy od podstaw. Zestaw taki możemy oczywiście modyfikować wedle własnych potrzeb.

  • Opatrunki indywidualne wodoszczelne typu „W” (duży/mały) lub opatrunki indywidualne pyłoszczelne typu „A” lub opatrunki indywidualne typu „G”, „M”, „K”
  • Kompresy jałowe min. 9 cm x 9 cm
  • Gazy opatrunkowe jałowe 1m kw.
  • Gazy opatrunkowe jałowe ½ m kw.
  • Gazy opatrunkowe jałowe 1/4 m kw.
  • Opaski opatrunkowe dziane o szerokości 5 cm, 10 cm
  • Chusta trójkątna bawełniana
  • Opaski elastyczne o szerokości 10 cm, 12 cm, 15 cm
  • Siatki opatrunkowe CODOFIKS nr 2, nr 3, nr 6
  • Przylepiec z opatrunkiem 6 cm x 1 m
  • Przylepiec bez opatrunku 5 cm x 5 m
  • Rękawiczki nitrylowe
  • Nożyczki ratownicze
  • 9% NaCl po 10ml i po 250 ml
  • Folie NRC
  • Maska RKO tzw. „pocket mask”
  • Opcjonalnie: szyny stabilizujące SPLINT 91x11cm
  • Do apteczki możemy włożyć dodatkowo kamizelkę odblaskową (obowiązkowe wyposażenie), młotek do zbijania szyb, nóż do cięcia pasów, latarka czołowa.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Apteczka samochodowa pierwszej pomocy. Torba R0 large. Szyny SPLINT, opatrunki indywidualne “W” duże i małe, folie NRC, maska do RKO tzw. pocket mask, przylepiec bez opatrunku szer. 5 cm w rolce, codofix rozmiary: 2, 3, 6, gazy opatrunkowe jałowe 1 m2, gazy opatrunkowe jałowe 1/2 m2. Źródło: www.gotowidoratowania.pl materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA – szkolenia z pierwszej pomocy, kursy pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Apteczka samochodowa pierwszej pomocy. Torba R0 large. Opaski elastyczne 10 cm, 15 cm, opaski dziane podtrzymujące 10 i 15 cm. Źródło: www.gotowidoratowania.pl materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA – szkolenia z pierwszej pomocy, kursy pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

 

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym

Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym. Apteczka samochodowa pierwszej pomocy. Torba R0 large. 9% NaCl po 10ml i po 250 ml, opaski dziane 5 cm, plaster z opatrunkiem 5 cm, długość 1 m, rękawiczki nitrylowe, młotek do zbijania szyb, kamizelka odblaskowa, latarka, gazy jałowe w rozmiarach 10 cm x 10 cm, 7 x 7 cm, 5 x 5cm, 1/2 m2, 1/4 m2, staza C.A.T GEN7, nożyczki ratownicze 16 cm. Źródło: www.gotowidoratowania.pl materiały własne GOTOWI DO RATOWANIA – szkolenia z pierwszej pomocy, kursy pierwszej pomocy dla firm Wrocław.

Gdzie w samochodzie ulokować apteczkę pierwszej pomocy?

Zdania są podzielone. Z własnego doświadczenia polecamy ulokować apteczkę w taki sposób, aby mieć do niej łatwy dostęp. Czy do apteczki znajdującej się w bagażniku będziemy mieli łatwy dostęp, czy jest ona pod ręką? Na to pytanie odpowiedzcie sobie sami. Polecamy ulokować apteczkę w schowku lub w bocznych drzwiach, lub w schodku pod siedzeniem (o ile mamy miejsce i taką możliwość). Najlepiej, kiedy mamy ich kilka w różnych miejscach w środku naszego pojazdu.

Nawet najlepiej wyposażona apteczka, nie przyda się, jeżeli …

… nie będziemy wiedzieć jak odpowiednio jej użyć, jak zachować się w sytuacji wypadku komunikacyjnego. Pamiętajmy, że podstawą naszych działań są nasze umiejętności. Na nic zda się cały sprzęt, który posiadamy, jeżeli nie będziemy wiedzieć jak z niego korzystać. Znajomość zasad udzielania pierwszej pomoc, cykliczne szkolenia z pierwszej pomocy czy dodatkowe kursy – to niezbędna podstawa.

W kolejnych wpisach z serii “Pierwsza pomoc w wypadku komunikacyjnym”

W kolejnej częściach naszej serii dowiecie się co warto wozić dodatkowo w samochodzie, aby skutecznie udzielić (pierwszej) pomocy w wypadku komunikacyjnym. Rozłożymy na czynniki pierwsze gaśnice samochodowe, trójkąty ostrzegawcze, zbijaki czy młotki do wybijania szyb, świetlne flary LED i inny niezbędny sprzęt, który może uratować zdrowie i życie drugiego użytkownika drogi. Dowiecie się również jak zachować się podczas najechania na wypadek komunikacyjny, jak zabezpieczyć odpowiednio miejsce zdarzenia, jak zadbać o bezpieczeństwo własne na drodze,  jak prawidłowo wezwać pomoc, jak udzielić w odpowiedni sposób (pierwszej) pomocy w wypadku komunikacyjnym … i wiele wiele więcej.

Z ratowniczymi pozdrowieniami,
GOTOWI DO RATOWANIA